Πέμπτη 2 Αυγούστου 2012

Οι τακτικιστικοί θεατρινισμοί Βενιζέλου- Κουβέλη και ο αδύναμος Σαμαράς στο φόντο

Το υπό διαμόρφωση “δίδυμο” Βενιζέλου- Κουβέλη πρωταγωνιστεί αυτές τις μέρες σε χονδροειδή, σχεδόν αφελή καιροσκοπισμό.
Με τακτικισμούς που αντέχουν λίγα 24ωρα μόνο προσπαθούν να διασωθούν προσωπικά, υπηρετώντας παράλληλα πλήρως το κατεστημένο του οποίου κατέστησαν αυτοβούλως πολιτικά φερέφωνα.

Ο Βενιζέλος και ο Κουβέλης υλοποιούν ένα απλοϊκό σχήμα για το οποίο- δικαίως- ο Βενιζέλος κατηγορούσε προεκλογικά το Σαμαρά: αυτό της αντιπολιτευόμενης συμπολίτευσης.
Ξεκινώντας από τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση με σχεδόν στελέχη τους, φτάνοντας έως τις επιλεκτικές διαρροές με τις οποίες πετούν καρφιά κατά του εκλεκτού της τρόικας Στουρνάρα και του αδύναμου πρωθυπουργού Σαμαρά, ευελπιστούν ότι όταν το κατεστημένο της χώρας ρίξει το Σαμαρά αφού θα τον έχει “ξεζουμίσει”, κάποιος από τους δύο θα “αρπάξει” την πρωθυπουργία, προκειμένου να μη διαλυθεί η παρούσα Βουλή και ανακοπούν οι σχεδιασμοί της μνημονιακής πολιτικής.

Το σενάριο αυτό χρειάζεται προφανώς ορισμένους θεατρινισμούς, σε κάποιος εκ των οποίων πρωτοστατεί ο Κουβέλης και σε άλλους ο Βενιζέλος.
Η μία κατηγορία θεατρινισμών είναι αυτή της υποτιθέμενης δόμησης ενός πιο “σοσιαλδημοκρατικού” μετώπου μέσα στη συγκυβέρνηση ή ακόμα και μιας “αντιμνημονιακής συνιστώσας”. Ουσιαστικά θέλουν να πείσουν με τη συνέργεια των προθύμων μιντιακών παπαγάλων, για την ορθότητα αυτού που έλεγε ο Σαμαράς κατά τη δήθεν αντιμνημονιακή του “θητεία”, ότι δηλαδή γίνεται να υλοποιήσεις τους στόχους του μνημονίου με διαφορετικό από την εσωτερική υποτίμηση “μείγμα πολιτικής”. Θέλουν να μας πείσουν ότι γίνεται να υπηρετείς τα μνημόνια από αντιμνημονιακή σκοπιά. Πρόκειται για καταφανή υποκρισία, καθώς οι Βενιζέλος και Κουβέλης γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι στρατηγικοί στόχοι του μνημονίου απαιτούν και προϋποθέτουν τη λήψη των νέων μέτρων περαιτέρω φτωχοποίησης και ξεπουλήματος του δημοσίου πλούτου. Άλλωστε ο ίδιος ο Βενιζέλος, όπως και ο Σαμαράς έχουν ήδη βάλει φαρδιές- πλατιές τις υπογραφές τους κάτω από τα μέτρα αυτά μήνες πριν, ενώ ο ίδιος ο Σαμαράς έσπευσε ήδη από το βράδυ των τελευταίων εκλογών να δεσμευτεί ότι θα σεβαστεί απολύτως την υπογραφή του. Η ΔΗΜΑΡ δε, έγινε εν γνώσει της συνένοχη αυτής της πολιτικής.

Η άλλη κατηγορία θεατρινισμών είναι αυτή που συντίθεται από τις προτάσεις περί δήθεν επαναδιαπραγμάτευσης. Πρώτα απ’ όλα, η ίδια η έννοια της επαναδιαπραγμάτευσης είναι μια απάτη. Ακόμα και αν λάμβανε χώρα θα είχε ελάχιστη σημασία διότι δε θα αφορούσε τους στρατηγικούς στόχους των μνημονίων, δηλαδή τις βίαιες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στις οποίες αποσκοπούν τα μνημόνια και των οποίων η προώθηση αποτελεί το μείζον ζήτημα. Δεύτερον, η αναδιαπραγμάτευση είχε εγκαταλειφθεί πριν ακόμα τις εκλογές της 17ης Ιούνη, όταν οι πιστωτές είχαν ξεκαθαρίσει ότι δε δέχονται επαναδιαπραγμάτευση και οι νυν κυβερνώντες ότι δε θα συγκρουστούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες μαζί τους. Τρίτον, η επιμήκυνση είχε προταθεί στην κυβέρνηση Παπαδήμου- Βενιζέλου- Σαμαρά και είχε απορριφθεί. Συνεπάγεται δε αν τυχόν ισχύσει επιπλέον μέτρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθώς θα χρειαστεί οι πιστωτές να καταβάλλουν επιπλέον ποσά. Άλλωστε, η επιμήκυνση του προγράμματος προκύπτει από μόνη της λόγω της πλήρους αποτυχίας των μνημονίων. Η μόνη περίπτωση να μην υπάρξει επιμήκυνση είναι αν οι πιστωτές αποφασίσουν να ωθήσουν τη χώρα σε γενικευμένη, άμεση, εσωτερική στάση πληρωμών. Τέταρτον, η λεγόμενη “εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης” δεν είναι παρά μια προσπάθεια να καμουφλαριστεί ως εθνική μια βαθιά ταξική διαπραγμάτευση, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις του κατεστημένου και να συρθεί σε αυτήν ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η πέμπτη και τελευταία ωστόσο πρόταση Βενιζέλου είναι και η σημαντικότερη. Αυτή δηλαδή που προβλέπει ότι σε πρώτη φάση θα πρέπει να γίνουν οι “διαρθρωτικές αλλαγές”- δηλαδή το ξεπούλημα του δημοσίου πλούτου και η περαιτέρω εξαφάνιση των κοινωνικών και εργατικών δικαιωμάτων- και σε δεύτερη φάση να επιβληθούν τα περαιτέρω μέτρα φτωχοποίησης και ύφεσης. Δεν υπάρχει πιο κυνική ομολογία ότι αυτό που νοιάζει τους κυβερνητικούς εταίρους είναι να κερδίσουν χρόνο, προκειμένου αυτή η κυβέρνηση να πετύχει τις “εξυπηρετήσεις” προς τα ισχυρά συμφέροντα που την πατρωνάρουν, πριν την αποσταθεροποιήσουν σε μεγάλο βαθμό η επεξήγηση και η υλοποίηση των μέτρων που ήδη οι Σαμαράς και Βενιζέλος έχουν υπογράψει.

Το παραπάνω σχέδιο και οι θεατρινισμοί που συμπεριλαμβάνει θα μπορούσαν να έχουν κάποια επιτυχία αν λάμβαναν χώρα σε άλλη εποχή και σε άλλη χώρα. Προφανώς κανείς από τους κυβερνητικούς εταίρους δεν έχει διαβάσει εμβριθώς Μαρξ ώστε να εκτιμά τη σχέση βάσης και εποικοδομήματος. Ούτε φυσικά κανείς τους έχει διακριθεί σε προβλεπτικές και αναλυτικές ικανότητες ως προς τη στάση του ξένου παράγοντα και βεβαίως υπερεκτιμούν τη σημασία τους για το κατεστημένο που υπηρετούν. Οι προσπάθειές τους να συνταιριάξουν τα προσωπικά τους συμφέροντα με τις επιταγές της ελίτ που τους πατρωνάρει τους εμφανίζει προϊόντος του χρόνου σαν επαρχιώτες γελωτοποιούς του βασιλιά.

Τα κόλπα μεταξύ παρακμαζουσών κομματικών γραφειοκρατιών, μέσα στη Βουλή ενόσω η κρίση βαθαίνει συνιστούν αυτό που ο Μαρξ ονόμαζε κοινοβουλευτικό κρετινισμό. Γι’ αυτό η διαρκώς εντεινόμενη κρίση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η απαξίωση και ο στραγγαλισμός των παραγωγικών δυνάμεων, μοιραία θα σαρώσουν τους τακτικισμούς των συγκυβερνώντων συνενόχων και τους ίδιους. Από τη στιγμή που αποδέχεσαι τα θεμελιακά προτάγματα των μνημονίων, την εσωτερική υποτίμηση και την ανατολικοευρωπαιοποίηση δεν μπορεί παρά να τσακίσεις αμοιβές, δικαιώματα, κοινωνικές υποδομές και ξεπουλήσεις δημόσιο πλούτο. Αυτη η στρατηγική αν λάμβανε χώρα σε ένα περιβάλλον επέλασης του καπιταλισμού όπως αυτό των αρχών της δεκαετίας του ’90 ίσως θα μπορούσε να “λιώσει” το λαό. Σήμερα δεδομένης της πανευρωπαϊκής και παγκόσμιας έντασης της κρίσης πιθανότατα θα τον ωθήσει σε κάποιο είδος ισχυρής αντίδρασης ή και- το ευκταίο- εξέγερσης.

Από την άλλη, ο ξένος παράγοντας, το αντιδραστικό ευρωπαϊκό κατεστημένο οδεύει επίσης σε αδιέξοδο. Το ευρώ αποσυντίθεται και εθνικισμοί αναδύονται εκ νέου, ενώ νέοι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί φουντώνουν για λόγους που αναλύσαμε και σε προηγούμενα άρθρα. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο είναι πιθανό η χώρα να διολισθήσει σε γενικευμένη εσωτερική στάση πληρωμών και μη λειτουργικότητα βασικών κρατικών υποδομών. Αυτός θα είναι ένας ακόμα παράγοντας αποσταθεροποίησης.
Τρίτον και μπροστά στα προαναφερθέντα ενδεχόμενα το κατεστημένο της χώρας δε θα διστάσει ούτε κατ’ ελάχιστο να θυσιάσει πέρα από το Σαμαρά και τους Βενιζέλο- Κουβέλη. Ο Σαμαράς είναι ένας πρωθυπουργός κατά παραχώρηση. Δεν είναι η ευκταία λύση για το κατεστημένο ασχέτως του πόσο πιστά υπηρετεί τα συμφέροντά του. Ο πρωθυπουργός μέσα από το μείγμα νεοσυντήρησης και νεοφιλελευθερισμού θα μπορούσε να είναι στρατηγική επιλογή του κατεστημένου αν δεν είχε αποδειχτεί καταφανώς ανίκανος έστω και να ελέγξει το κόμμα του και την κυβέρνησή του. Τα αποτελέσματα των δύο διαδοχικών εκλογών και το είδος της κυβέρνησης που έφτιαξε έχουν πριονίσει ήδη την ισχύ του και δύσκολα θα ανακάμψει από τη φθορά που έχει υποστεί.

Σήμερα, ο ισχυρός “παίχτης” του κατεστημένου στην κυβέρνηση είναι ο Υπουργός Οικονομικών, ο οποίος λειτουργεί ως ο πραγματικός “άνθρωπος”, ως ο τοποτηρτής της τρόικας στην κυβέρνηση. Είναι ένα είδος “παλατιανού” υπουργού του 21ου αιώνα. Θα αναλάβει δε, να εκφράσει τις κατεξοχήν (αντί-) μεταρρυθμιστικές δυνάμεις, όπως αρέσκονται οι νεοφιλελεύθεροι να αυτοπροσδιορίζονται, τόσο στην κυβέρνηση, όσο ίσως και ευρύτερα, μαζί με δεξιούς που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τη ΔΗΜΑΡ.

Ο Βενιζέλος διαπιστώνει ότι για το κατεστημένο ήταν αναγκαίος ως νούμερο 2 στο ΠΑΣΟΚ, ως παράγοντας πρόσδεσης του ΠΑΣΟΚ στον παρασιτισμό και ως αντιπολιτευόμενος εσωκομματικά το συμβιβασμένο με τη μνημονιακή πολιτική και άρα αποδυναμωμένο Παπανδρέου αλλά αποδεικνύεται πολύ λιγότερο αναγκαίος ως νούμερο ένα στο ΠΑΣΟΚ. Είναι απείρως ευκολότερο να ηγείσαι εσωκομματικών πραξικοπημάττων εναντίον ενός καταρρέοντος πρωθυπουργού- με δική του ευθύνη κυρίως- από ό,τι να παίζεις το ρόλο του μάχιμου Μακιαβέλι στον 21ο αιώνα και σε συνθήκες οξείας καπιταλιστικής κρίσης. Ο δε Κουβέλης θα αντιληφθεί ότι η ανώτερη αστική αισθητική του, ουδόλως θα τον προστατέψει από τη μοίρα του Καρατζαφέρη ή παλιότερα του Τσιριμώκου.

Αν μάλιστα το “σύστημα” θεωρήσει ότι πρέπει να ανακαλέσει κάποιον ή κάποιους από την εφεδρεία είναι πιο πιθανό αυτός ή αυτοί να προέρχονται από το στενό εκσυγχρονιστικό- σημιτικό πυρήνα. Πλανώνται οι δύο αν νομίζουν ότι είναι απαραίτητοι στο κατεστημένο. Χρήσιμοι ναι, απαραίτητοι όχι.

Οι Βενιζέλος και Κουβέλης λοιπόν προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την προφανή αδυναμία και ανικανότητα Σαμαρά, προκειμένου να πείσουν το ντόπιο και ξένο κατεστημένο ότι αυτοί είναι οι ικανότεροι διαχειριστές και διεκπεραιωτές των συμφερόντων του. Άμεσα σε κυβερνητικό επίπεδο μέσω της “καλύτερα φτιασιδωμένης” επιτάχυνσης της μνημονιακής πολιτικής και μεσοπρόθεσμα μέσα από τη σύνθεση μιας “πολυτασικής” κεντροδεξιάς, όπου θα κρατούν το ρυθμιστικό ρόλο της δεξιάς σοσιαλδημοκρατίας, προσφέροντας ενίοτε τις υπηρεσίες τους και προς τα αριστερά.

Πρόκειται για φενάκη που θα διαψευστεί οδυνηρά. Αν αποτολμήσουν να ρίξουν την κυβέρνηση θα χάσουν τα ερείσματά τους στο κατεστημένο και θα συντριβούν αποδεικνύοντας ακόμα πιο εμφανώς τον καιροσκοπισμό τους. Αν δε ρίξουν την κυβέρνηση θα καταδείξουν ακόμα εντονότερα αυτό που είναι ήδη προφανές. Ότι είναι συνένοχοι.



Θέμης Τζήμας
harta.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου