Στον αμερικανό Τζον Μίλνορ που ανακάλυψε τις εξωτικές σφαίρες με τις επτά διαστάσεις το φετινό «Νόμπελ Μαθηματικών»

Στον Αμερικανό μαθηματικό Τζον Μίλνορ απονέμεται το Βραβείο Άμπελ για το 2011, το αποκαλούμενο και «Νόμπελ Μαθηματικών», όπως ανακοίνωσε η Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών.


Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ακαδημίας ο 80χρονος σήμερα επιστήμονας βραβεύεται για τις πρωτοποριακές του ανακαλύψεις στην τοπολογία, τη γεωμετρία και την άλγεβρα, δηλαδή σε όλο το φάσμα των μαθηματικών, ένα ασυνήθιστο επίτευγμα. Ο Μίλνορ έγινε διάσημος όταν ανακάλυψε ότι υπάρχουν σφαίρες σε επτά διαστάσεις, πολύ διαφορετικές απ' αυτές με τις οποίες παίζουμε ποδόσφαιρο ή μπάσκετ.

Το βραβείο Άμπελ απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 2003, αποκτώντας γρήγορα «στάτους» ισοδύναμο με Νόμπελ μεταξύ των μαθηματικών, και συνοδεύεται από το ποσό περίπου του 1 εκατ. δολαρίων. Πήρε την ονομασία του Νορβηγού μαθηματικού του 19ου αιώνα Νιλς Χένρικ Άμπελ, ο οποίος ανακάλυψε τη θεωρία ομάδων μαζί με τον Τσέχο μαθηματικό Φράντιζεκ Βολφ.

Το βραβείο θα απονείμει στον Μίλνορ ο Νορβηγός βασιλιάς Χάραλντ κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής που θα πραγματοποιηθεί στο Όσλο στις 24 Μαΐου, όπως αναφέρουν οι επιστημονικές εκδόσεις “Science”, “Nature” και “New Scientist”.

Ο Τζον Μίλνορ είναι ειδικός στην τοπολογία, καθώς και στις θεωρίες των δυναμικών συστημάτων, των παιγνίων, των ομάδων και των αριθμών και διδάσκει στο Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών του πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης. Η καριέρα του ξεκίνησε το 1950, όταν όντας ακόμα φοιτητής στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, κατάφερε να λύσει ένα άλυτο μέχρι τότε πρόβλημα σχετικά με την καμπυλότητα των κόμβων, συγκεντρώνοντας πάνω του το ενδιαφέρον των μαθηματικών. Μόλις έξι χρόνια αργότερα αναγνωρίστηκε διεθνώς, όταν απέδειξε την ύπαρξη «εξωτικών» σφαιρών με επτά διαστάσεις και παράξενες τοπολογικές ιδιότητες.

Διασημότητα του έχουν χαρίσει επίσης τα “μυθικά” βιβλία του, στα οποία εξηγούνται με (σχετικά) απλό και καθαρό τρόπο τα μαθηματικά, κάθε νέο του πόνημα γίνεται σύντομα “κλασικό” μεταξύ των συναδέλφων του. Σύμφωνα με τη Νορβηγική Ακαδημία όλα τα έργα του διακρίνονται “ για τη σπουδαία έρευνά τους, τις θεμελιώδεις ενοράσεις, τη ζωηρή φαντασία, τα στοιχεία έκπληξης και την υπέρτατη ομορφιά τους”.

Του έχουν ήδη απονεμηθεί όλα τα άλλα σημαντικά βραβεία μαθηματικών (Φιλντς 1962, Βολφ 1989 κ.α.), ωστόσο δήλωσε ότι ξαφνιάστηκε όταν τον ειδοποίησαν ότι πήρε και το Άμπελ, καθώς όπως είπε “πάντα αιφνιδιάζεται κάποιος, όταν τον παίρνουν τηλέφωνο στις έξι ώρα το πρωί”.