«Κυβέρνηση» τρόικας στην Ελλάδα

       Της  Δήμητρας Καδδά 
 
«Παράταση ζωής» μέσω νέου δανείου, με επώδυνο αντάλλαγμα τα μέτρα και τη μαζική έφοδο της τρόικας στο ελληνικό κράτος για να διασφαλιστεί η εφαρμογή των μέτρων, προβλέπει η Ε.Ε.

Οι λιτές και προσεκτικά διατυπωμένες ανακοινώσεις για τη συμφωνία κυβέρνησης - τρόικας ύστερα από τη συνάντηση του Γ. Παπανδρέου με τον επικεφαλής του Eurogroup Ζ. Κλ. Γιούνκερ την Παρασκευή στο Λουξεμβούργο, αποτυπώνουν την εποπτεία Βρυξελλών στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, στην κρατική μηχανή με έμφαση στον εισπρακτικό μηχανισμό και τις δαπάνες, στη διανομή των κοινοτικών κονδυλίων και σε διαρθρωτικές δράσεις που βαλτώνουν.

Η κάθοδος της τρόικας προαναγγέλθηκε από τον αρμόδιο επίτροπο Ολι Ρεν, που δήλωσε ότι η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη είναι έτοιμα να «ενισχύσουν την τεχνική συνεργασία» προς τις οικονομικές αρχές της χώρας. Επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες που εδώ και καιρό ανέφεραν ότι ασκούνται μεγάλες πιέσεις για την εγκατάσταση πλήθους εποπτών της Ε.Ε. στα υπουργεία και βασικούς φορείς του Δημοσίου, για να διασφαλίσουν ότι αυτή τη φορά τα μέτρα δεν θα μείνουν στα χαρτιά, αλλά θα εφαρμοσθούν. Μάλιστα, το σχέδιο συμμερίζονται και κυβερνητικά στελέχη που ελπίζουν έτσι να παρακαμφθούν πηγές «δυστοκίας αλλά και... διαφθοράς που εμποδίζουν το "συμμάζεμα" σπατάλης και φοροδιαφυγής».

Μηχανισμοί παρακολούθησης της τρόικας θα δημιουργηθούν -όπως αναφέρεται στην ανακοίνωσή της- και στους τομείς της δημόσιας διοίκησης, τη μεταρρύθμιση της υγείας, τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, την εξάλειψη των εμποδίων για τη σύσταση και λειτουργία επιχειρήσεων και την απελευθέρωση των μεταφορών και της ενέργειας.

Η τρόικα ανακοίνωσε επίσης τη σύσταση «φορέα ιδιωτικοποίησης με επαγγελματική και ανεξάρτητη διαχείριση». Κυβερνητικά στελέχη επιμένουν ότι, παρά τις μεγάλες πιέσεις που δέχτηκαν για «πώληση εδώ και τώρα», πέτυχαν ανά τρίμηνο έλεγχο της πορείας αποκρατικοποιήσεων αξίας 50 δισ. ευρώ αλλά και τη δημιουργία ενός ταμείου που θα «διέπεται από την ελληνική νομοθεσία», στο οποίο οι επιτηρητές «δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου».

Ωστόσο, άλλα αρμόδια στελέχη παραδέχονται ότι αυτό είναι το αρχικό σχέδιο. Καθώς, προσθέτουν, δεν θα ψηφισθεί από τη Βουλή έως το πέρας της συνόδου κορυφής (23-24 Ιουνίου), ενδεχομένως οι όροι να αλλάξουν. Αναφέρθηκαν στις πιέσεις κρατών για αυξημένη και παρεμβατική εποπτεία της τρόικας στο Ταμείο αλλά και στο ενδεχόμενο τελικά να δοθούν εγγυήσεις (ενέχυρα) για τη διασφάλιση του δανείου που ακόμη μένει μετέωρο βήμα.

Ο έλεγχος των αποκρατικοποιήσεων συνδέεται άρρηκτα με το νέο δάνειο. Σύμφωνα με πληροφορίες, την προηγούμενη εβδομάδα στη συνάντηση προετοιμασίας για το eurogroup προτάθηκε ένα σχέδιο «μεικτού» δανεισμού ύψους 75-80 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας έως τα μέσα του 2014. Σύμφωνα με πληροφορίες, μόνο τα μισά από αυτά τα χρήματα θα δοθούν σε ρευστό από τις χώρες της ευρωζώνης (το αρχικό σχέδιο προβλέπει τα 2/3 από τις χώρες και το 1/3 από το ΔΝΤ).

Τα υπόλοιπα θα καλυφθούν από τις αποκρατικοποιήσεις και μέσω των προσπαθειών που καταβάλλονται να πειστούν κάποιοι ιδιώτες (κυρίως τράπεζες, με πρώτες τις ελληνικές) να επιμηκύνουν την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν το 2012-13. Σε αυτή τη βάση έγιναν και οι συζητήσεις στη Βιέννη και το κίνητρο που παρέχεται είναι να ισχύει το ίδιο επιτόκιο και να υπάρχει καθεστώς προτίμησης στην αποπληρωμή στη συνέχεια.

Η εθελοντική διακράτηση των ομολόγων δεν θεωρείται αναδιάρθρωση και ως εκ τούτου δεν δημιουργεί παρενέργειες. Η εκτίμηση είναι ότι με τη συμμετοχή των ιδιωτών και με τις αναλογίες χρηματοδότησης που προβλέπει το πρόγραμμα, θα πεισθούν πιο εύκολα τα Κοινοβούλια της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Φιλανδίας να δώσουν το πράσινο φως στο νέο πακέτο.

Ο μεγάλος φόβος της Ελλάδος είναι να μην υπάρξει συμφωνία τον Ιούνιο για το νέο δάνειο που θα δώσει την παράταση «ζωής» αλλά να αναβληθούν οι αποφάσεις για τον Σεπτέμβριο, αφήνοντας την Ελλάδα στον κίνδυνο των αγορών, όλο το καλοκαίρι. Ακόμη όμως και αν η σύνοδος βγάλει νέα, η διαδικασία θα είναι χρονοβόρα, καθώς πρέπει οι εγκρίσεις να περάσουν από τα Κοινοβούλια των κρατών-μελών.

Πάντως, αρμόδια στελέχη αναφέρουν ότι το κλίμα έχει αλλάξει. Η Ε.Ε. φέρεται ως πιο θετική απέναντι στο ελληνικό ζήτημα, και υπό τον φόβο των αντιδράσεων των πολιτών αλλά και υπό την πίεση των ΗΠΑ που εμφανίζονται πλέον ανήσυχες για πιθανή επέκταση της κρίσης. Ωστόσο, επιχειρείται εντός της ΕΚΤ να βρεθεί λύση για την πιθανότητα αιτήματος νέου δανείου από άλλες «προβληματικές» οικονομίες.