Νέες ενδείξεις για ύπαρξη νερού στον Άρη

Το όχημα «Opportunity» (Ευκαιρία) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας ανακάλυψε νέες γεωλογικές ενδείξεις που ενισχύουν την πιθανότητα το νερό να είχε παίξει σημαντικό ρόλο στο παρελθόν του πλανήτη 'Αρη, ο οποίος σήμερα είναι πια ξηρός και παγωμένος, αλλά κάποτε φαίνεται πως προσέφερε μια πολύ πιο υγρή εικόνα.


Το συγκεκριμένο όχημα της NASA, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ και τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», μόλις εισήλθε σε ένα νέο μεγάλο κρατήρα πλάτους 22 χιλιομέτρων, με την ονομασία «Endeavour» (Προσπάθεια), όπου και συνάντησε ένα έδαφος με χημική σύσταση ανόμοια με οποιαδήποτε άλλη είχε εντοπιστεί στον «κόκκινο πλανήτη». Ο πρώτος βράχος του κρατήρα που το «Opportunity» ανέλυσε με τα φορητά όργανά του και ο οποίος έχει μέγεθος όσο ένα σκαμπό, αποδείχτηκε ότι περιέχει πολύ υψηλά επίπεδα ψευδάργυρου και βρώμιου, δύο μετάλλων που στη Γη συνήθως βρίσκονται σε πετρώματα, τα οποία έχουν εκτεθεί για καιρό σε θερμό νερό, π.χ. σε θερμοπηγές ή σε άλλα υπόγεια υδροθερμικά συστήματα. «Αυτός ο βράχος δεν μοιάζει με τίποτε από ό,τι έχουμε δει ως τώρα. Σκεφτόμαστε πολύ τι μπορεί να σημαίνει», δήλωσε ο καθηγητής αστρονομίας Στιβ Σκουάιρς του πανεπιστημίου Κορνέλ, ο οποίος είναι ο επικεφαλής επιστήμων της αποστολής του οχήματος τύπου ρόβερ (την όλη αποστολή διευθύνει ο ελληνικής καταγωγής Τζον Κάλας).

Οι επιστήμονες υποπτεύονται ότι πριν από πολύ καιρό, ίσως δισεκατομμύρια χρόνια, μεγάλες ποσότητες νερού με άγνωστη μορφή (υγρή ή υδρατμών) έρρευσαν ή διαπέρασαν (διήθηση) το συγκεκριμένο πέτρωμα, αυξάνοντας σταδιακά τις συγκεντρώσεις ψευδαργύρου και βρωμίου στο εσωτερικό του σε τόσο μεγάλο βαθμό, που ποτέ πριν δεν έχει ανιχνευθεί στον 'Αρη.

Οι επιστήμονες θα συνεχίσουν- μέσω του αεικίνητου ρόβερ- να αναζητούν και άλλα παρόμοια δείγματα βράχων πλούσιων σε ψευδάργυρο, αλλά και άλλα μέταλλα που, από γεωλογική άποψη, σχετίζονται με την παρουσία νερού. 

Το «Opportunity», το οποίο έως σήμερα έχει «τρέξει» 33,5 χιλιόμετρα και δεν βρίσκεται πια σε πολύ καλή μηχανική κατάσταση λόγω των αναπόφευκτων φθορών του, είναι ένα από τα δύο μικρά οχήματα τύπου ρόβερ που στάλθηκαν σε διαφορετικές πλευρές του πλανήτη 'Αρη, τον Ιανουάριο του 2004.


Το «αδελφό Spirit» (Πνεύμα), παγιδευμένο στην άμμο από τον Μάιο του 2009, τελικά εξέπνευσε πέρυσι τον Μάρτιο μην μπορώντας να τα βγάλει πέρα με τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Έκτοτε, το «Opportunity» περιπλανιέται μόνο του στον 'Αρη σε αναζήτηση ευκαιριών για νέες ανακαλύψεις, ιδίως σε σχέση με την ύπαρξη νερού, που θεωρείται βασικό συστατικό της ζωής. Το ρόβερ, που έχει μέγεθος όσο ένα αμαξάκι σαν αυτά που χρησιμοποιούνται στα γήπεδα γκολφ, προσγειώθηκε κοντά στον ισημερινό του 'Αρη και σχεδόν αμέσως ανακάλυψε ενδείξεις ότι η πεδιάδα (Meridiani Plenum) κάποτε καλυπτόταν από ρηχά, αλμυρά και ελαφρώς όξινα νερά. Στη Γη τα υδροθερμικά συστήματα θεωρούνται κατ' εξοχήν ιδανικό περιβάλλον για τα μικρόβια.

Αν ο 'Αρης όντως είχε κάποτε νερό, τότε μπορεί να φιλοξενούσε και ζωή. Το 2012, θα καταφτάσει ένα νέο μεγαλύτερο όχημα της NASA στον 'Αρη, το «Curiosity», μεγέθους όσο ένα κανονικό τζιπ, για να βοηθήσει στις επιστημονικές έρευνες.